Những tấm lòng vàng 24.4.2023
Từng chiếc một, các máy bay không người lái tấn công tầm xa tăng tốc trên một con đường hoang vắng, tối tăm ở Ukraine, rồi cất cánh lao vào bầu trời đêm.Mang theo đầu đạn nổ, các thiết bị này hoạt động trong khuôn khổ chiến dịch tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) tầm xa của Ukraine nhằm giáng đòn vào Nga ở sâu phía sau tiền tuyến.Quân đội Ukraine đã cho phép phóng viên tiếp cận quá trình phóng UAV, nhưng không tiết lộ địa điểm cũng như ngày diễn ra cuộc tấn công vì lý do an ninh.Chỉ huy tiểu đoàn có biệt danh “Casper” nói: “Hôm nay chúng tôi sẽ thực hiện một nhiệm vụ chiến lược”. “Không may là tôi không thể biết mục tiêu của mình là gì. Nhưng đây là một cuộc tấn công sâu và nó sẽ gây tổn thất”.Phần lớn chương trình máy bay không người lái thời chiến của Ukraine đã được giữ bí mật. Đây được xem là một cách để phá vỡ cơ sở công nghiệp-quân sự rộng lớn của Nga.Kyiv đã tăng cường tấn công bằng UAV tự phát triển trong những tuần gần đây, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy việc chấm dứt cuộc xung đột mà đến nay đã kéo dài gần 3 năm.Đơn vị của Casper mang tên Trung đoàn Hệ thống Máy bay không người lái số 14 của Ukraine, có quân số vài trăm người và có nhiều chuyên gia phân tích, kỹ sư. Họ tập trung cụ thể vào các cuộc tấn công tầm xa.Một trong những người sáng lập đơn vị, sử dụng mật danh "Fidel”, cho biết họ có máy bay không người lái có thể bay gần 2.000km trong các nhiệm vụ chiến đấu.“Tôi nghĩ chúng tôi đã làm được nhiều điều với tư cách là một quốc gia, một xã hội và một lực lượng vũ trang. Chúng tôi đã làm được điều đó vì không còn lựa chọn nào khác. Và điều này giúp chúng tôi có thể trụ vững... Nhưng các hệ thống không người lái tự chúng sẽ không thay đổi được tiến trình của cuộc chiến. Chúng tôi vẫn cần bộ binh, lực lượng xương sống kết nối tất cả, chúng tôi cần cần pháo binh, cũng là lực lượng giúp trụ vững, rồi còn cần không quân và nhiều, nhiều thứ khác nữa”.Lần đầu tiên Việt Nam có nền tảng công nghệ đa dịch vụ thuần điện
Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Child Development của Đại học Texas (Mỹ) đã xem xét cách cha mẹ sử dụng điện thoại thông minh trong khi chăm sóc trẻ sơ sinh có tác động thế nào đến sự tương tác và phát triển khả năng nói lâu dài của bé, theo trang tin The Bump.Dữ liệu từ thí nghiệm cho thấy khi sử dụng điện thoại, cha mẹ nói chuyện với con trung bình ít hơn 16%. Với khoảng thời gian ngắn hơn từ 1 đến 2 phút sử dụng điện thoại, các nhà nghiên cứu đã chứng kiến sự gián đoạn lớn trong tương tác của họ với con, làm giảm khả năng nói của con xuống 26%. Dựa trên mức trung bình được quan sát là 4,4 giờ sử dụng điện thoại mỗi ngày, thật dễ dàng để thấy những sự gián đoạn này có thể cộng lại thành một tác động to lớn.Các tác giả nghiên cứu là tiến sĩ Miriam Mikhelson và tiến sĩ Kaya de Barbaro chưa thể xác định các yếu tố cụ thể thúc đẩy mối liên hệ giữa việc cha mẹ sử dụng điện thoại và việc giảm đầu vào lời nói hoặc tác động lâu dài đến việc học ngôn ngữ. Vì vậy, các nhà nghiên cứu chỉ khuyến khích phụ huynh chú ý hơn đến việc sử dụng điện thoại và cách nó có thể ảnh hưởng đến con họ.Các tác giả chia sẻ với Hiệp hội Nghiên cứu Phát triển Trẻ em (Mỹ) rằng trẻ sơ sinh cần sự chăm sóc nhất quán và đáp ứng nhu cầu kịp thời, điều này có thể khó khăn hơn so với sự thoải mái khi dùng điện thoại thông minh."Tuy nhiên, một số phụ huynh có thể không đủ khả năng tắt hoặc cất điện thoại đi vì nghĩa vụ công việc hoặc các trách nhiệm khác mà họ phải đảm nhiệm", các học giả giải thích.Nghiên cứu còn đưa ra lời khuyên là phụ huynh nên thành thật với chính mình về mức độ mà điện thoại thông minh ảnh hưởng đến bản thân. Ý thức được việc này là bước quan trọng đầu tiên trong hành trình nâng cao chất lượng chăm sóc con cái.
Năm tháng 'chìm nổi' của tỉ phú Jack Ma
Anh Nguyễn Hoàng Thắng, chuyên gia công nghệ, đồng sáng lập dự án phi lợi nhuận Chống lừa đảo (chongluadao.vn) cho biết, ngày nay, càng nhiều người sử dụng điện thoại có truy cập internet thì cũng là môi trường lý tưởng cho các hoạt động lừa đảo hoạt động rầm rộ. Việc nhận diện những cách thức lừa đảo dường như không thể bởi thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó phát hiện với một người bình thường. Ghi nhận thực tế cũng như từ báo cáo của hàng trăm nạn nhân, chuyên gia này nói rằng những cách thức lừa đảo thường "đội lốp" như: thông báo trúng thưởng hoặc quà tặng, giả danh nhân viên ngân hàng hoặc ví điện tử, người quen nhờ giúp đỡ, hỗ trợ nâng cấp SIM hoặc chuẩn hóa thông tin thuê bao, mời chào đầu tư tài chính hoặc tiền ảo…Bên cạnh đó, các đối tượng lừa đảo cũng giả danh cơ quan chức năng như: công an, tòa án, viện kiểm soát… nhằm gọi điện thông báo với nạn nhân đang liên quan đến một vụ án (ví dụ: rửa tiền, vi phạm giao thông), yêu cầu chuyển tiền để "phục vụ điều tra" hoặc tránh bị bắt. Chúng thường sử dụng số điện thoại giả mạo hiển thị đầu số quen thuộc để tạo niềm tin. Hoặc yêu cầu nâng cấp tài khoản VNEID, xác thực KYC (thủ thuật trong các dịch vụ tài chính) danh tính cấp 2... sau đó gửi đường link giả mạo chứa phần mềm độc hại để nạn nhân tải về. Mục đích chung chiếm quyền điều khiển điện thoại nạn nhân và rút hết tiền trong tài khoản ngân hàng, cũng như đánh cắp toàn bộ dữ liệu có trên điện thoại. Chia sẻ với phóng viên Báo Thanh Niên, Huỳnh Ngọc Khánh Minh, thành viên dự án Chống lừa đảo cho hay, mã độc điện thoại là một loại phần mềm độc hại được thiết kế để tấn công và gây hại cho điện thoại thông minh và máy tính bảng. Mã độc có thể thực hiện nhiều hành vi trái phép như: đánh cắp dữ liệu cá nhân, theo dõi hoạt động của người dùng, kiểm soát thiết bị từ xa hoặc thậm chí mã hóa dữ liệu để tống tiền.Mã độc điện thoại có thể lây lan qua nhiều phương thức khác nhau, bao gồm tải xuống ứng dụng độc hại, nhấp vào liên kết lừa đảo trong tin nhắn hoặc email, từ đó, kẻ xấu khai thác các lỗ hổng bảo mật của hệ điều hành và trở thành mối đe dọa nghiêm trọng. Một số loại mã độc phổ biến: Trojan, Spyware (phần mềm gián điệp), Ransomware (mã độc tống tiền), Adware (phần mềm quảng cáo độc hại)…Nói về cơ chế hoạt động của mã độc, Anh Minh cho rằng kẻ tấn công sẽ lừa người dùng thực hiện cài đặt các ứng dụng giả mạo như ứng dụng ngân hàng, ví điện tử, game miễn phí, phần mềm diệt virus giả; bấm vào link độc hại trong tin nhắn SMS, email lừa đảo hoặc mạng xã hội; cấp quyền quá mức cho ứng dụng mà không kiểm tra. Tiếp đến là giai đoạn tấn công đánh cắp thông tin cá nhân (danh bạ, tin nhắn, mật khẩu, tài khoản ngân hàng); chuyển hướng OTP, chặn SMS để chiếm tài khoản ngân hàng; gửi tin nhắn lừa đảo đến danh bạ để phát tán mã độc; chiếm quyền điều khiển điện thoại. "Giả mạo ngân hàng, người dùng nhận được tin nhắn từ ngân hàng thông báo tài khoản bị khóa và yêu cầu nhấp vào link để xác thực. Khi nhập thông tin, hacker lấy được tài khoản ngân hàng. Hoặc giả mạo bưu điện, người dùng nhận tin nhắn từ "VNPost" báo có đơn hàng chưa nhận và yêu cầu tải một ứng dụng giả (chứa mã độc) để kiểm tra trạng thái đơn hang", anh Minh nói.Chia sẻ thêm thủ đoạn mà nhiều người thường gặp là: "Lừa đảo qua mạng xã hội. Thông thường, tài khoản người quen bị hack, sau đó gửi tin nhắn nhờ giúp đỡ, kèm theo "file APK" hoặc link tải ứng dụng lạ. Khi người dùng tải về và cài đặt, hacker sẽ chiếm quyền điều khiển điện thoại hoặc gửi mã độc đến danh bạ của nạn nhân. Một số vụ lừa đảo trên Zalo, Messenger khi hacker giả danh bạn bè nhờ "mở file quan trọng", nhưng thực chất là file cài đặt mã độc".Để nhận diện các mã độc, anh Minh nói rằng sẽ có các đặc điểm như: điện thoại chạy chậm bất thường, hao pin nhanh dù không sử dụng nhiều. Xuất hiện quảng cáo lạ, ngay cả khi không mở trình duyệt. Các ứng dụng yêu cầu quyền truy cập bất thường (truy cập tin nhắn, camera, danh bạ…). Ngoài ra, tài khoản ngân hàng, ví điện tử bị đăng nhập từ thiết bị lạ. Có tin nhắn gửi đi nhưng người dùng không hề gửi. Xuất hiện ứng dụng lạ không rõ nguồn gốc. Điện thoại tự động bật Wi-Fi, Bluetooth, định vị, camera dù bạn đã tắt.Trong khi đó, theo anh Nguyễn Hưng, người sáng lập dự án phi lợi nhuận Chống lừa đảo, những hình thức trên phản ánh sự kết hợp giữa các chiêu trò truyền thống và công nghệ cao như AI, giả mạo số điện thoại, hoặc mã độc. Để bảo vệ bản thân, người dân không cung cấp thông tin cá nhân (căn cước công dân, họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ, số điện thoại...), đặc biệt là mã OTP điện thoại cho người khác. "Mọi người, hãy chậm lại một bước, nghĩa là trước khi chuyển tiền hay cung cấp thông tin cho ai đó nên xác thực lại số tài khoản, đúng người cần chuyển tiền rồi sau đó mới thực hiện các bước tiếp theo", Hưng bày tỏ. Cần bảo mật 4 lớp, xác thực danh tính cho các tài khoản ngân hàng và tài khoản mạng xã hội . 4 lớp đó gồm: số điện thoại, email, mật khẩu, mã Authenticator (hay còn gọi là 2FA, lên CH Play (trên android) hoặc Appstore (cho iphone) tải ứng dụng tên Authenticator có hình hoa thị 7 màu. Đồng thời, xác minh thông tin qua các kênh chính thức (gọi hotline ngân hàng, nhà mạng, cơ quan chức năng địa phương...). Báo cáo số điện thoại lừa đảo cho cơ quan chức năng hoặc nhà mạng. Khóa ngay tài khoản ngân hàng bằng cách gọi lên số hotline của ngân hàng bạn dùng nếu phát hiện bị lừa đảoNếu nghi ngờ người thân, bạn bè bị hack tài khoản hoặc mượn tiền thì phải gọi ngay cho họ qua số điện thoại Zalo, Telegram, Facebook... để xác thực một lần nữa xem có chính xác không.
Johor Darul Tazim là đại diện duy nhất của bóng đá Malaysia, 1 trong 2 đại diện của bóng đá Đông Nam Á (đội kia là Buriram United của Thái Lan) lọt vào vòng đấu knock-out AFC Champions League Elite (cúp C1 châu Á) mùa giải 2024-2025. Đội bóng Malaysia lọt vào vòng 16 đội nhờ thành tích đánh bại các đại diện của bóng đá Hàn Quốc và Trung Quốc ở vòng bảng.Tại AFF Cup 2024, do bất đồng giữa CLB Johor Darul Tazim với đội tuyển Malaysia, Johor Darul Tazim không đồng ý để các cầu thủ của họ lên đội tuyển. Bản thân AFF Cup cũng là giải đấu nằm ngoài FIFA Days nên Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) cũng không thể can thiệp.Dù vậy, đến vòng loại Asian Cup 2027, bất đồng này đã được giải quyết, Johor Darul Tazim cũng không còn lý do gì để ngăn các cầu thủ của họ góp mặt trong màu áo đội tuyển Malaysia. Có đến 9 cầu thủ thuộc CLB Johor Darul Tazim được triệu tập, gồm thủ môn Syihan Hazmi, các hậu vệ Matthew Davies, Shahrul Saad, La'Vere Corbin-Ong, các tiền vệ Afiq Fazail, Natxo Insa, các tiền đạo Romel Morales, Arif Aiman Hanapi và Mohamadou Sumareh. Tất cả những người này đều là trụ cột của đội tuyển Malaysia trong vài năm qua.Đội hình của đội tuyển Malaysia chuẩn bị cho vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027 cũng có đến 11 cầu thu nhập tịch, sinh ra bên ngoài Malaysia. Những cầu thủ nhập tịch được triệu tập lên đội bóng của HLV Peter Cklamovski (người Macedonia) đợt này gồm có hậu vệ cánh phải Matthew Davies (gốc Úc), trung vệ Daniel Ting (Anh), Quentin Cheng (Úc), hậu vệ cánh trái La'Vere Corbin-Ong (Anh), tiền vệ Stuart Wilkin (Anh), Endrick (Brazil), Nooa Laine (Phần Lan), Paulo Josué (Brazil), Natxo Insa (Tây Ban Nha), tiền đạo Romel Morales (Colombia) và Mohamadou Sumareh (Gambia).Cách nay vài ngày, FAM tuyên bố không nhập tịch cho cầu thủ mới, không có gốc gác Malaysia. Dù vậy, đây là những cầu thủ nhập tịch cũ, đã có quốc tịch Malaysia được vài năm, nên họ vẫn đủ tư cách khoác áo đội tuyển quốc gia.25/27 cầu thủ hiện có của đội tuyển Malaysia đang thi đấu ở giải trong nước, có 2 người đang đá bóng ở nước ngoài, gồm hậu vệ Dion Cools (đang khoác áo CLB Buriram United, Thái Lan) và tiền vệ Endirck đang chơi cho CLB TP.HCM tại V-League. Endrick về lý thuyết là người hiểu bóng đá Việt Nam, các tuyển thủ Việt Nam nhiều nhất, vì tiền vệ này đối đầu với các cầu thủ Việt Nam hàng tuần.Malaysia chính là đối thủ trực tiếp tranh chấp chiếc vé đầu bảng F vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027 với đội tuyển Việt Nam. Ở bảng đấu này, chỉ có đội đầu bảng mới giành quyền lọt vào vòng chung kết giải vô địch châu Á. Hai đội còn lại ở bảng F là Nepal và Lào không được đánh giá cao.Đội tuyển Malaysia sẽ có trận ra quân tại vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027, gặp Nepal vào ngày 25.3. Sau đó, vào ngày 10.6, đội bóng của HLV Peter Cklamovski sẽ tiếp đội tuyển Việt Nam trên sân nhà. Ở AFF Cup 2024, trong khi đội tuyển Việt Nam giành ngôi vô địch, Malaysia lại bị loại ngay sau vòng bảng. Tuy nhiên, tại vòng loại Asian Cup 2027, Malaysia sẽ mạnh hơn hẳn, với hàng loạt sự bổ sung nhân sự đã nêu ở trên.
Người Nam bộ như tôi biết
Theo nghiên cứu, có đến 62 - 63% người từ 40 tuổi trở xuống nói rằng lịch trình ngủ - thức trái ngược nhau là lý do tại sao họ muốn ngủ riêng.
